ကမႝာ့အဆိုးဆုံး အခြင့်အရေးခဵိြးဖောက်သောိံိုင်ငံစာရင်းတြင် ူမန်မာပၝဝင်
2007.05.11
အမေရိကန်ူပည်ထောင်စုအေူခစိုက် ဒီမိုကရေစီအဖြဲႚဋ္ဌကီးူဖစ်တဲ့ Freedom House အဖြဲႚက ူမန်မာိံိုင်ငံအပၝအဝင် ိံိုင်ငံ ၈ ိံိုင်ငံကို ၂၀၀၆ ခိုံြစ်အတြင်း ကမႝာပေၞမြာ အဆိုးတကာ့ အဆိုးဆုံး အခြင့်အရေးခဵြိးဖောက်တဲ့ ိံိုင်ငံတေအြူဖစ် သတ်မြတ်ေုကာင်း မေလ ၉ ရက်နေႛက အစီရင်ခံစာ ထုတ်ူပန် ေုကညာလိုက်ပၝတယ်။
ိံိုင်ငံသားတေအြပေၞ မတော်မတရား ူပမြူဆက်ဆံတဲ့နေရာမြာ ူမန်မာ၊ ကဵြးဘား၊ ေူမာက်ကိုရီးယား၊ ဆူဒန်၊ ဆိုမာလီးယား၊ လစ်ဗဵား၊ တပ်ခ်မင်နင်္စတန်နဲႛ ဥဇဘက်ကင်္စတန်စတဲ့ ိံိုင်ငံ ၈ခုဟာ ကမႝာပေၞမြာ အဆိုးတကာ့ အဆိုးဆုံး ိံိုင်ငံတေပြဲလိုႛ Freedom House အဖြဲႚဋ္ဌကီးက သူႛရဲ့ ိံြစ်စဉ် စစ်တမ်းမြာ ဖော်ူပလိုက်တာပၝ။ ဒီလို အဆိုးတကာ့ အဆိုးဆုံး စာရင်းသြင်းဖိုႛအတြက် အဓိက စံခဵိန် ိံြစ်ရပ်နဲႛ မြတ်ကေဵာက်တင် စစ်ဆေးပၝတယ်။ ဒၝတေကြတော့ အဲ့ဒီတိုင်းူပည်မြာ ိံိုင်ငံရေး အခြင့်အရေးနဲႛ ူပည်သူႛလြတ်လပ်ခြင့်တြေ ဘယ်လောက် ရြိ မရြိဆိုတဲ့ စံခဵိန်တေပြဲူဖစ်ပၝတယ်။ ဒီလြတ်လပ်မြတြေ ရြိ မရြိကို အဆင့်နဲႛ ခြဲူခားသတ်မြတ်ပၝတယ်။ လြတ်လပ်ခြင့် အရြိဆုံး အဆင့်ကတော့ အဆင့် ၁ ူဖစ်္ဘပီး လြတ်လပ်ခြင့် အနိမ့်ဆုံးအဆင့်ကတော့ အဆင့် ၇ ပၝ။ ူမန်မာအပၝအဝင် အဆိုးတကာ့အဆိုးဆုံး ၈ ိံိုင်ငံဟာ ိံိုင်ငံရေးအခြင့်အရေးမြာရော၊ ူပည်သူႛလြတ်လပ်ခြင့်မြာပၝ အဆင့် ၇ အူဖစ် သတ်မြတ်ခံရပၝတယ်။
ူမန်မာိံိုင်ငံကို လြတ်လပ်ခြင့်မရြိဆုံးအဆင့်အူဖစ် သတ်မြတ်ရတာနဲႛ ပတ်သက်လိုႛ Freedom House အဖြဲႚဋ္ဌကီးရဲ့ စစ်တမ်းကို ရေးသားသူတဦးူဖစ်တဲ့ ဝၝရင့်သုတေသီ မိစ် ကာရင် ကာလက်ကာက RFA ကို ခုလို ရြင်းူပပၝတယ်။
မိစ် ကာလက်ကာ။ ။"ိံိုင်ငံရေးအခြင့်အရေးတြေူဖစ်တဲ့ ေ႟ြးကောက်ပြဲတေမြရြိတာ၊ ိံိုင်ငံရေးပၝတီတြေ လြတ်လပ်စြာ လြပ်ရြားခြင့် မရြိတာ၊ အစိုးရက ူပည်သူလူထုကို တာဝန်မခံတာ၊ ပြင့်လင်းမြ ကင်းမဲ့တာ၊ အဂတိလိုက်စားမြတြေ ရြိနေတာစသူဖင့် ူမန်မာိံိုင်ငံက အေူခအနေတေဟြာ အတော့်ကို ဖိံြိပ်မဋ္ဌြကီးမား ပၝတယ်။ တခၝ ူပည်သူႛလြတ်လပ်ခြင့်တြေူဖစ်တဲ့ လြတ်လပ်စြာ ဖော်ထုတ်ခြင့် မရြိတာ၊ မီဒီယာ လြတ်လပ်ခြင့်မရြိတာ၊ လြတ်လပ်စြာ ကိုးကြယ်ယုံကည်ခြင့်မရြိတာ၊ လြတ်လပ်စြာ အသင်းအပင်း ဖြဲႚစည်းခြင့်၊ စု႟ုံးခြင့်တြေ မရြိတာနဲႛ တရားဥပဒေစိုးမိုးမြ မရြိတာတေကြို ုကည့်ရင် ူမန်မာိံိုင်ငံဟာ နယ်ပယ်တိုင်းမြာ အဆိုးဆုံးူဖစ်နေပၝတယ်။ ၂၀၀၆ ခိုံြစ်မြာ အေူခအနေတေဟြာ ပိုတောင် ဆိုးလာပၝသေးတယ်။ ဒၝေုကာင့် ူမန်မာိံိုင်ငံဟာ အရငိံြစ်တေကြလိုပဲ ကမႝာ့အဆိုးတကာ့ အဆိုးဆုံးစာရင်းမြာ စာရင်းဆက်ပေၝက် နေရတာပၝ။"
ူမန်မာိံိုင်ငံက အေူခအနေတေနြဲႛ ပတ်သက်လိုႛ Freedom House အဖြဲႚဋ္ဌကီးက ဝၝရင့်သုတေသီ မိစ် ကာရင် ကာလက်ကာကို RFA မြ ဦးမင်းဇင်က ဆက်သြယ် မေးူမန်းထားပၝတယ်။
ဆက်စပ်သတင်းမဵား
- ိံိုင်ငံရေးအကဵဉ်းသားမဵား ကူညီရေး ရန်ပုံငြေ အလြန်အမင်းလိုအပ်လဵက်ရြိ
- ကုလသမဂ္ဂပညာရြင်မဵားက ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်ကို ူပန်လြတ်ပေးရေးတောင်းဆို
- ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်လြတ်ေူမာက်ရေး ဆက်လက်ဆငိံြဲ
- ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည် လြတ်ေူမာက်ရေးလြပ်ရြားမြ စတင်
- ဦးဝင်းတင်ကို ူပန်လြတ်ပေးဖိုႛ ကုလအထူးကိုယ်စားလြယ် တောင်းဆို
- ဦးတင်ဦးကို အကဵယ်ခဵြပ်သက်တမ်း ထပ်တိုးလိုက်ူခင်း
- ိံြစ်ရြည်အကဵဉ်းကဵကေဵာင်းသားမဵားအတြက် မိသားစုစိတ်သောက