အေ့ဒ်စ် ဆေးဝၝးလိုအပ်နေသိူံြင့် ဆေးရရြိသူ ၁၀ဆ တဆကြာူခား

ိံိုင်ငံတကာ အေ့ဒ်စ်ရောဂၝ ညီလာခံတခုတြင် HIV/AIDS ဝေဒနာရြင်မဵားကို အသက်ဆက်ပေးိံိုင်သော ARV ဆေးအခဵိြႚကို ူပသနေပုံူဖစ်ပၝသည်။ (Photo: AFP)

ူမန်မာိံိုင်ငံထဲမြာ HIV/AIDS ရောဂၝကူးစက်ခံရ္ဘပီး ဆေးဝၝးလိုနေသူ လူဦးရေနဲႛ ကုလသမဂ္ဂနဲႛ အစိုးရမဟုတ်တဲ့ အဖြဲႚအစည်းတေကြ ကူညီကုသပေးိံိုင်တဲ့ အရေအတြက်ဟာ အဆမတန် ကြာူခားန္ဘေပီး လိုအပ်တဲ့ ငြေေုကး၊ ဝန်ထမ်းစတာတြေ အလုံအလောက်မရြိတဲ့အတြက် ူင်္ပံနာသိလဵက်နဲႛ မေူဖရြင်းိံိုင်ပဲ ူဖစ်နေရတယ်လိုႛ RFAက စုံစမ်းသိရပၝတယ်။

ူမန်မာိံိုင်ငံအတြင်း HIV ရောဂၝပိုးကူးစက်ခံရသူ၊ AIDS ရောဂၝခံစားနေရသူ ဦးရေဟာ တနေႛတူခား တိုးပြားနေပေမဲ့ ဒီရောဂၝနဲႛ ဆက်္ဘပီး အသက်ရြင်နေိံိုင်ဖိုႛ ARV ခေၞ ဆေးဝၝး ကုသမြပေးိံိုင်မကြတော့ အဆမတန် နည်းပၝးနေပၝတယ်။

ဆေးကုသမြ လိုအပ်နေတဲ့ အရေအတြက်နဲႛ ဆေးကုသမရြရြိနေတဲ့ လူနာအရေအတြက်ဟာ ၁၀ ယောက်မြာ ၁ ယောက်နီးပၝးသာ ရြိတဲ့အေုကာင်း ကုလသမဂ္ဂ အေအိုင်ဒီအက်စ် အစီစဉ် UNAIDS က ူမန်မာိံိုင်ငံဆိုင်ရာ ဌာနေကိုယ်စားလြယ် မင်္စတာ ဘ႟ိုင်ယန် ဝီလဵမ်စ်က ေူပာပၝတယ်။

ူမန်မာိံိုင်ငံထဲမြာ လောလောဆယ် HIV-AIDS ရောဂၝခံစားနေရ္ဘပီး AIDS ဆေး၊ ARV ဆေး လိုနေတဲ့ ရောဂၝ ဝေဒနာရြင် အရေအတြက်ဟာ ခန်ႛမြန်းေူခ ၆၇,၀၀၀ခန်ႛ ရြိပၝတယ်။ လောလောဆယ် ူမန်မာိံိုင်ငံထဲမြာ အစိုးရက္ပကတဆင့်ူဖစ်စေ၊ ိံိုင်ငံတကာ အစိုးရမဟုတ်တဲ့ NGO အဖြဲႚတေကြတဆင့်ူဖစ်စေ ARV ဆေးကုသမရြရြိနေတဲ့ ဝေဒနာရြင်အရေအတြက်ကတော့ ၆,၀၀၀ခန်ႛသာ ရြိပၝတယ်လိုႛ မင်္စတာ ဘ႟ိုင်ယန် ဝီလဵမ်စ်က ေူပာသြားပၝတယ်။

ဆေးဝၝးကုသဖိုႛ လိုအပ်သူတြေ ဆေးကုသခြင့်ရဖိုႛဆိုရင် ိံိုင်ငံတကာက အကူအညီရော အစိုးရရဲ့ ကဵန်းမာရေး ဆိုင်ရာ မူဝၝဒတြေ ေူပာင်းလဲဖိုႛရော လိုအပ်တယ်လိုႛ ကုလသမဂ္ဂ အေအိုင်ဒီအက်စ် အစီအစဉ်မြ မင်္စတာ ဘ႟ိုင်ယန် ဝီလဵမ်စ်က ေူပာပၝတယ်။

ဒီလို ဆေးဝၝးလိုသူတေကြို ဆေးပုံမြန်ကုသပေးဖိုႛ အဓိက အခဵက်ကတော့ လိုအပ်တဲ့ ငြေေုကးနဲႛ ပင်္စည်း အင်အား မလောက်ငလိုႛ ူဖစ်္ဘပီး ဒီအတြက် ိံိုင်ငံတကာ အလြရြြငိံိုင်ငံတေကြို အကူအညီ ပိုတိုးပေး ုကဖိုႛ ကုလသမဂ္ဂအနေနဲႛ တောင်းဆိုနေရတာူဖစ်ပၝတယ်လိုႛ မင်္စတာ ဝီလဵမ်စ်က ဆိုပၝတယ်။

ဒၝ့အူပင် အစိုးရရဲ့ အမဵိြးသား ကဵန်းမာရေးဆိုင်ရာ မူဝၝဒတေဟြာလည်း ူပည်တြင်းူပည်ပ လူမအြကူအညီပေးရေး အဖြဲႚအစည်းတြေ အူပည့်အဝ လုပ်ကိုင်ဆောင်႟ြကိံိုင်တဲ့ အေူခအနေူဖစ်ဖိုႛလည်း လိုတယ်လိုႛ ကုလသမဂ္ဂ အေအိုင်ဒီအက်စ် ဆိုင်ရာ ူမန်မာိံိုင်ငံ ဌာနေကိုယ်စားလြယ်က ေူပာပၝတယ်။

တိံိုင်ငံလုံးနဲႛ ဆိုင်တဲ့ အမဵိြးသား ကဵန်းမာရေးစနစ်အနေနဲႛလည်း ရောဂၝဝေဒနာရြင်တေကြို ပို္ဘပီး ကုသိံိုင်အောင်၊ ိံိုင်ငံတကာနဲႛ ူပည်တြင်းက အစိုးရမဟုတ်တဲ့ အဖြဲႚအစည်း NGO တြေ အပၝအဝင် အစိုးရအဖြဲႚအစည်း အူပင်ဘက်က ကဵန်းမာရေးဆိုင်ရာ အဖြဲႚတေအြနေနဲႛ ARV ဆေး ကုသခြင့်ရြိံိုင်အောင် ူဖစ်ဖိုႛလည်း လိုပၝတယ်လိုႛ မင်္စတာ ဘ႟ိုင်ယန် ဝီလဵမ်စ်ကေူပာပၝတယ်။

ူမန်မာိံိုင်ငံမြာ AIDS ရောဂၝူဖစ်္ဘပီး ဆေးဝၝးလိုအပ်နေပေမဲ့ ကုသခြင့်မရတဲ့ လူနာတေဟြာ ဆေးပေးတဲ့ ဆေးခန်း၊ ဆေး႟ုံတေမြြာ ဆေးကုသခြင့်ရဖိုႛ စာရင်းပေး စောင့်ဆိုင်းနေုကရပၝတယ်။ ဒီအထဲက တခဵိြႚကတော့ စစ်အစိုးရအနေနဲႛ ကဵန်းမာရေးစီမံကိန်း တရပ်ထူထောင်္ဘပီး တာဝန်ယူ ကုသပေးဖိုႛကိုလည်း နည်းမဵိြးစုံနဲႛ တောင်းဆိုနေပၝတယ်။