ကလေးစစ်သားဆက်သုံးနေသည့် စစ်အစိုးရအား လု္ဘံခံြရေးကောင်စီ လက်နက်ပိတ်ပင်သင့်

ကလေးစစ်သား ပပေဵာက်ရေးကိင်္စမဵားကို ူမန်မာစစ်အစိုးရိံြင့် ဆြေးေိံြးရန်အတြက် ကလေးမဵားိံြင့် လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခမဵားဆိုင်ရာ ကုလသမဂ္ဂ အထူးကိုယ်စားလြယ် မီးစ် ရာခဵစ်ကာ ကူမားရား ဆြာမိ (ဝဲ)သည် ဇြန်လ ၂၇ရက်နေႛက ူမန်မာိံိုင်ငံ နေူပည်တော်သိုႛ သြားရောက်၍ ထိုစဉ်က ယာယီဝန်ဋ္ဌကီးခဵြပ် ဒုတိယ ဗိုလ်ခဵြပ်ဋ္ဌကီး သိန်းစိန်(ယာ)ိံြင့် တြေႚဆုံနေူခင်း ူဖစ်ပၝသည်။ (Photo: AFP)

ူမန်မာစစ်အစိုးရဟာ အသက်မူပည့်သူ ကလေးငယ်တေကြို စစ်သားအူဖစ် ဆက်လက် စုဆောင်းနေတဲ့အတြက် ကုလသမဂ္ဂ လု္ဘံခံြရေးကောင်စီအနေနဲႛ စစ်အစိုးရကို လက်နက်ရောင်းခဵမြ ပိတ်ပင်သင့်တယ်လိုႛ HRW ခေၞ လူႛအခြင့်အရေးစောင့်ုကည့်အဖြဲႚက ဒီဇင်ဘာ ၄ရက် အဂဿၝနေႛက ေုကညာခဵက် ထုတ်ူပန်္ဘပီး တိုက်တြန်းလိုက်ပၝတယ်။

ကုလသမဂ္ဂ လု္ဘံခံြရေးကောင်စီရဲ့ ကလေးသူငယ်တေနြဲႛ လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခဆိုင်ရာ အလုပ်အဖြဲႚဟာ ူမန်မာိံိုင်ငံမြာ စစ်အစိုးရက ကလေးစစ်သားတြေ အဓမ္ထ စုဆောင်းနေတာအပၝအဝင် ကလေးသူငယ်တေအြပေၞ အဋ္ဌကီးအကဵယ် အင်အားသုံး အုကမ်းဖက်နေတာတြေ ပၝဝင်တဲ့ ကုလသမဂ္ဂ အတြင်းရေးမြြးခဵြပ် မင်္စတာဘန်ကီမြန်းရဲ့ အစီရင်ခံစာနဲႛပတ်သက်္ဘပီး ဒီဇင်ဘာ ၅ရက် ဒီကနေႛ ဗုဒ္ဌဟူးနေႛမြာ ဆြေးေိံြးဆုံးူဖတ်ုကမြာ ူဖစ်ပၝတယ်။

ကုလသမဂ္ဂအတြင်းရေးမြြးခဵြပ်ဟာ ကလေးစစ်သားအသုံးမူပရြဆိုတဲ့ ိံိုင်ငံတကာဥပဒေကို ူမန်မာ စစ်အစိုးရ ခဵိြးဖောက်နေတာနဲႛပတ်သက်္ဘပီး ၂၀၀၂ ခိုံြစ်ကတည်းက အစီရင်ခံစာတင်သြင်းခဲ့တာ အခုဆိုရင် (၅)ဋ္ဌကိမ်ရြိခဲ့ပၝ္ဘပီ။ အဲဒီအစီရင်ခံစာတေထြဲမြာ စစ်အစိုးရကို လက်နက်ကိုင်ဆန်ႛကဵင်နေုကတဲ့ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အုပ်စုတေရြဲ့ ကလေးစစ်သားအသုံးူပပြုံတေလြဲပၝဝင်ခဲ့ပၝတယ်။

ေုကညာခဵက်မြာတိုက်တြန်းထားတာကတော့ - ကုလသမဂ္ဂ လု္ဘံခံြရေးကောင်စီရဲ့ ကလေးသူငယ်တေနြဲႛ လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခဆိုင်ရာ အလုပ်အဖြဲႚဟာ ကုလသမဂ္ဂ အတြင်းရေးမြြးခဵြပ်ရဲ့ အစီရင်ခံစာသစ်နဲႛပတ်သက်္ဘပီး ဘယ်လိုအရေးယူ ဆောင်႟ြက်မယ်ဆိုတာ အခုဆုံးူဖတ်ရပၝမယ်၊ အရင်ဆုံးူဖတ်ခဵက်တေတြုန်းကတော့ အခုလို စစ်အစိုးရကရော၊ လက်နက်ကိုင်အဖြဲႚတေကြပၝ ကလေးစစ်သားတြေ ဆက်လက် အသုံးူပြနေတဲ့အပေၞ လု္ဘံခံြရေးကောင်စီက လက်နက်နဲႛ တူခားစစ်ရေးအထောက်အကူတြေ ပိတ်ဆိုႛရေးအပၝအဝင် သတ်သတ်မြတ်မြတ်ဆောင်႟ြက်ခဵက်တြေ ခဵမြတ်မယ်လိုႛ ဖော်ူပခဲ့ပၝတယ်။ အခု အဲဒီဆုံးူဖတ်ခဵက်ကို လက်တြေႚအကောင်အထည် ဖော်သင့်ပၝ္ဘပီလိုႛ လူႛအခြင့်အရေးစောင့်ုကည့်အဖြဲႚရဲ့ ေုကညာခဵက်က တိုက်တြန်းလိုက်ပၝတယ်။

ူမန်မာစစ်အစိုးရစစ်တပ်ကစုဆောင်တဲ့ တပ်သားသစ်တေရြဲ့ ၃၀ ရာိံြန်းဟာ ကလေးတြေူဖစ်တယ်လိုႛ စစ်သားဟောင်းတေကြ ေူပာဆိုခဲ့ုက္ဘပီး အဓမ္ထစုဆောင်းခဲ့တဲ့ အသက် (၁၀)ိံြစ်လောက်ကလေးတေကြို အရာရြိတေကြ ၁၈ ိံြစ်လိုႛ လိမ်လည်စာရင်းသြင်းခဲ့ေုကာင်း၊ သူတိုႛကို စစ်သင်တန်းတြေပေး္ဘပီး တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖြဲႚတေနြဲႛ တိုက်ခိုက်ရာမြာ သုံးစြဲသလို၊ အရပ်သားတေအြပေၞ လူႛအခြင့်အရေးခဵိြးဖောက်တဲ့ လုပ်ရပ်တေမြြာလဲ အသုံးူပြေုကာင်း၊ ထြက်ေူပးဖိုႛဋ္ဌကိြးစားတဲ့ ကလေးစစ်သားတေကြို ႟ိုကိံြက် ထောင်ခဵ္ဘပီး စစ်ထဲူပန်ဝင်ခိုင်းေုကာင်း ဖော်ူပထားပၝတယ်။

ူမန်မာိံိုင်ငံမြာ အသက် ၁၈ ိံြစ်မူပည့်သူကို စစ်မမြထမ်းစေရဆိုတဲ့ ဥပဒေရြိပေမဲ့ စစ်အစိုးရကအခုလို ကလေးစစ်သားတြေ အဓမ္ထစုဆောင်းနေတာဟာ စစ်တပ်ထဲမြာ တပ်ေူပးတြေ မဵားူပားလ္ဘာပီး တပ်သား ဦးရေမလုံလောက်တာရယ်၊ တဖက်ကလဲ စစ်တပ်ဋ္ဌကီးကိုတိုးခဵဲႛနေတာရယ်ေုကာင့် ူဖစ်ပၝတယ်။ စစ်တပ်တိုးခဵဲႛရာမြာ တ႟ုတ်၊ အ္ဋိံိယ၊ ႟ုရြ၊ ယူကရိန်းိံိုင်ငံတေဆြီက ဝယ်ယူရရြိတဲ့ လက်နက်တေနြဲႛ တိုးခဵဲႚတာူဖစ်ပၝတယ်။ ိံိုင်ငံတကာဥပဒေအရကတော့ အသက် ၁၅ ိံြစ်မူပည့်သူကို စစ်မထြမ်းခိုင်းရင် စစ်ရာဇဝတ်မြ ေူမာက်ပၝတယ်။

၂၀၀၄ ခိုံြစ်မြာ စစ်အစိုးရက အသက်မူပည့်သူတြေ စစ်မထြမ်းမြ တားဆီးရေးကော်မရြင်အဖြဲႚတခု ဖြဲႚစည်းခဲ့ပေမဲ့ ဘာမြ မည်မည်ရရ မလုပိံိုင်ပဲ ူမန်မာိံိုင်ငံမြာကလေးစစ်သားတေသြုံးစြဲနေတယ် ဆိုတဲ့ ူပင်ပအစီရင်ခံစာတေကြို ထပ်ခၝတလဲူငင်းဆိုတဲ့ အလုပ်ကိုသာလုပ်နေတယ်လိုႛ HRW ခေၞ လူႛအခြင့်အရေးစောင့်ုကည့်အဖြဲႚက ဆိုပၝတယ်။ စစ်အစိုးရကို လက်နက်ကိုင်ဆန်ႛကဵင်နေုကတဲ့ တိုင်းရင်းသားအဖြဲႚတေထြဲမြာလဲ ကလေးစစ်သားတြေ အကဵယ်အူပန်ႛ သုံးစြဲနေပေမဲ့ အဲဒီ အဖြဲႚ တေထြဲမြာ ကရင်နီတပ်ဖြဲႚနဲႛ KNLA ခေၞ ကရင်အမဵိြးသားလြတ်ေူမာက်ရေး တပ်မတော်တိုႛဟာ ကလေးစစ်သားသုံးစြဲမကြို ရပ်ဆိုင်းလာုကတယ်လိုႛ HRW အစီရင်ခံစာမြာဖော်ူပထားပၝတယ်။