ရေကာတာစီမံကိန်း ကန်ႛကြက်ဆ္ဋိံူပပြဲမဵား ကမႝာ့ိံိုင်ငံဋ္ဌကီးမဵားမြာ ဆငိံြဲ

နအဖ စစ်တပ်၏ ရန်မြ ထြက်ေူပး၍ တောတောင်ထဲတြင် ပုန်းအောင်းနေရသော ကရင် ဒုက္ခသည်မဵားကို တြေႚူမင်ရပုံ ူဖစ်ပၝသည်။ ရေကာတာ စီမံကိန်းမဵားေုကာင့် ဒုက္ခသည် ဦးရေ တိုးပြားလာမည်ကို စိုးရိမ်နေရပၝသည်။ (Photo: Free Burma Rangers) ပုံဋ္ဌကီးုကည့်လိုလ္တွင်။

လ္တွပ်စစ်ဓာတ်အား စေဵးပေၝပေၝရဖိုႛ သံလြင်ူမစ်ဋ္ဌကီးကိုပိတ်္ဘပီး ရေကာတာတြေ တည်ဆောက်မဲ့ ထိုင်းနဲႛူမန်မာ ိံြစိံိုင်ငံစီမံကိန်းတေကြို ကန်ႛကြက်တဲ့ ဆန်ႛကဵင်ဆ္ဋိံူပပြဲတြေ ဒီကနေႛ ကမႝာ့ိံိုင်ငံဋ္ဌကီး ၁၄ ိံိုင်ငံမြာ ကဵင်းပနေုက္ဘပီလိုႛ သိရပၝတယ်။

ထိုင်းနဲႛူမန်မာ ပူးပေၝင်းဆောင်႟ြက်ုကမဲ့ သံလြင်ူမစ်ပေၞက ဟတ်ဋ္ဌကီး ရေကာတာ အပၝအဝင် ရေကာတာ ငၝးခု စီမံကိန်းဟာ စြမ်းအင် ပေၝပေၝလောလော ရမဲ့ အရင်းအူမစ်ဋ္ဌကီး ူဖစ်သော်လည်း လ္တွပ်စစ်စြမ်းအင်ရဲ့နောက်ကြယ်မြာ ရေကာတာ စီမံကိန်းတေကြ ထည့်သြင်း စဉ်းစားမထားတဲ့၊ မူမင်ရတဲ့ ဆုံး႟ံြးမြတြေ ရြိနေတယ်လိုႛ ဆိုပၝတယ်။ ဥပမာအားူဖင့် သဘာဝပတ်ဝန်းကဵင် ထိခိုက်မပြမာဏ သိပ်ဋ္ဌကီးမားလပြၝတယ်။ အရြေႚတောင်အာရမြြာ အရြည်ဆုံးူမစ်ဋ္ဌကီးူဖစ်တဲ့ သံလြင်ူမစ်ဋ္ဌကီးရဲ့ သစ်တောတေဟြာ ကမႝာမြာ ရြားပၝးလတြဲ့ အပင်နဲႛ သတ္ဇဝၝတြေ ရြိရာအရပ်ူဖစ်ပၝတယ်။

ပိုအရေးဋ္ဌကီးတာက ရြောင်လြဲလိုႛမရိံိုင်တဲ့ လူတေရြဲ့ ဘေးအ္ဈိံရာယ်ပၝ။ ထိခိုက်ခံရမဲ့ လူဦးရေ အတိအကဵ မေူပာိံိုင်ပေမဲ့ သံလြင်စောင့်ုကည့်ရေးအဖြဲႚကတော့ ူမန်မာူပည် က ရြမ်း၊ ကရင်နီ၊ ကရင်ူပည်နယ်နဲႛ ထိုငိံိုင်ငံ မယ်ဟောင်ဆောင် ခ႟ိုင်က လူပေၝင်း အနည်းဆုံး ၈၃,၀၀၀လောက် နေရာေ႟ြႛေူပာင်းခံရိံိုင်တယ်လိုႛ ဆိုပၝတယ်။ သံလြင်ူမစ်ဝြမ်းဟာ ိံြစ်ပေၝင်း ငၝးဆယ်ကေဵာ် ူပည်တြင်းစစ်မီး တောက်လောင်ခဲ့ရာဒေသ၊ စစ်တပ်ရဲ့ လူႛအခြင့်အရေး ခဵိြးဖောက်ရာ၊ အဓမ္ထ လုပ်အားပေးခိုင်းစေရာ၊ အဓမ္ထ နေရာေ႟ြႛေူပာင်းခိုင်းရာ၊ ညၟင်းဆဲ သတ်ူဖတ် မုဒိန်းကဵင့်ရာ အရပ် ူဖစ်ခဲ့တာပၝ။

ဒီရေကာတာဟာ သူတိုႛအတြက် သေမင်းပၝပဲလိုႛ အဓမ္ထ ေ႟ြႛေူပာင်းခံရလိုႛ တောထဲမြာ တဲလေးထိုး ပုန်းလ္တွိြးနေရတဲ့ ကရင်လူမဵိြး တယောက်က ေူပာပၝတယ်။ သူတိုႛအတြက်တော့ သံလြင်ူမစ်ဘေးက သစ်တောတေသြာ ခိုလံရြာ ူဖစ်ရတော့တာပၝ။ ဒၝပေမဲ့ ရေကာတာတြေေုကာင့် သစ်တောတြေရေူမြပ်ကုန်ရင် သူတိုႛအတြက် ပုန်းစရာနေရာမရြိ ူဖစ်ရတော့မြာပၝ။

ဒၝကို ူပည်တြင်းရေးကိင်္စလိုႛ ဆိုရင် ရေကာတာဆောက်္ဘပီးတာနဲႛ ူမန်မာူပည်ထဲ က ဒုက္ခသည်တြေ ထိုင်းိံိုင်ငံထဲ လြိမ်ႛဝင်လာုကတာကို ရြောငိံိုင်မြာမဟုတ်ပၝဘူး။ အခုကိုပဲ ထိုင်းိံိုင်ငံထဲမြာ တရားဝင်မြတ်ပုံတင် ဒုက္ခသည် အနည်းဆုံး ၁၄၀၀၀၀ နဲႛ ေ႟ြႛေူပာင်းအလုပ်သမား တသန်းကေဵာ်ရြိနေတာပၝ။

သံလြင်ူမစ် ရေကာတာတြေ တည်ဆောက်ရေးနဲႛ ပတ်သက်္ဘပီး စီမံဆုံးူဖတ်ခဵက်တြေ အားလုံးဟာ လ္တွိြႚဝြက်ခဵက်တြေူဖစ်နေတယ်လိုႛ ဆိုပၝတယ်။ ူပည်သူႛ သဘောထား ဆ္ဋိံ မပၝဝင်ပဲ အစိုးရခဵင်း သဘောတူ လုပ်ကိုင်ုကတာပၝ။ ူမန်မာနဲႛ ဘာတြေ အပေးအယူ လုပ်ထားတယ်ဆိုတာ ထိုင်းဘက်က မထုတ်ဖော်ပဲ လ္တွိြႚဝြက်ထားတယ်လိုႛ ဆိုပၝတယ်။

ထိုင်း စြမ်းအင်ဝန်ဋ္ဌကီးကတော့ ရေကာတာ စီံမံကိန်းတေဟြာ ဘာူင်္ပံနာမမြရြိပၝဘူး လိုႛ ဆိုပၝတယ်။ ကရင်ူပည်နယ်၊ ရြမ်းူပည်နယ်ထဲက ရေကာတာ ဆောက်လုပ်ရေး ူပင်ဆင်မြ တေကြလဲ အရပ်အနားမရြိ၊ ဆက်လိုႛသာ လုပ်ကိုင်နေဆဲပၝ။ ္ဘပီးခဲ့တဲ့ိံိုဝင်ဘာလ ကတော့ ဒီစီမံကိန်းနဲႛပတ်သက်္ဘပီး ထိုင်းအစိုးရက ူပန်လည်သုံးသပ်မြတြေ လုပ်မြာမဟုတ်ဘူးလိုႛ ေူပ္ဘာပီး မုကာခင်မြာပဲ ူမန်မာိံိုင်ငံရဲ့ သဘာဝ ပတ်ဝန်းကဵင်ကို လေ့လာအကဲူဖတ်ဖိုႛ ခဵလြာလောင်ကြန် တက္ကသိုလ် ဂေဟဗေဒ သုတေသနဌာနကို ထိုင်း ရေအားလ္တွပ်စစ်ကုမဍ္ဎဏီ အီဂက်က လုပ်ငန်းအပိံြံခဲ့ပၝတယ်။

ထိုင်း-ူမန်မာ ရေကာတာ စီမံကိန်းမဵားကို ဆန်ႛကဵင်ကန်ႛကြက်တဲ့ ကမႝာ့ ၁၄ိံိုင်ငံ ဆ္ဋိံူပပြဲမဵားနဲႛ ပတ်သက်လိုႛ RFA ဗန်ကောက်႟ုံးခြဲမြ ဦးစိန်ကေဵာ်လိြင်၊ ကိုဂေဵ၊ ကိုမိုးကေဵာ်နဲႛ ကိုညိတြိုႛ သတင်းပေးပိုႛထားတာကိုလည်း နားထောငိံိုင်ပၝတယ်။

• ရေကာတာစီမံကိန်းဆန်ႛကဵင်ရေး ဆ္ဋိံူပပြဲမဵား။
• Download story audio