တရားမဝင်လုပ်သားမဵားကို ပိုမိုကာကြယ်မြပေးဖိုႛ မလေးရြားကိုတောင်းဆို

တရားမဝင် ိံိုင်ငူံခား အလုပ်သမားမဵားကို မလေးရြားိံိုင်ငံ ကြာလာလမ်ပူ္ဘမိြႚတြင် စစ်ဆင်ရေးူဖင့် ဝိုင်းပိတ် ဖမ်းဆီးထားူခင်း ူဖစ်ပၝသည်။ (Photo: AFP) ပုံဋ္ဌကီးုကည့်လိုလ္တွင်။ >>

မလေးရြားိံိုင်ငံအနေနဲႛ တရားမဝင် ေ႟ြႛေူပာင်းအလုပ်သမားတြေ၊ ဒုက္ခသည်တေနြဲႛ ပတ်သက်္ဘပီး အခုထက်ပိုမိုကောင်းမြန်တဲ့ ကာကြယ်မြတြေပေးဖိုႛ လိုအပ်တယ်လိုႛ ိံိုင်ငံတကာလူႛအခြင့်အရေးအဖြဲႚက တောင်းဆိုလိုက်ပၝတယ်။

မလေးရြားိံိုင်ငံမြာရောက်ရြိနေတဲ့ တရားမဝင် ေ႟ြႛေူပာင်းအလုပ်သမားတြေ၊ ဒုက္ခသည်တြေ ကို ူပင်းထန်တဲ့အူပစ်ပေးအရေးယူမြတြေ၊ နြောက်ယြက်ဟန်ႛတားတိုက်ခိုက်တာတေကြို မလေးရြားအစိုးရအနေနဲႛ အကာအကြယ်ပေးဖိုႛလိုေုကာင်း၊ မလေးရြားအနေနဲႛ တရားမဝင် အလုပ်သမားတေကြို ဋ္ဌကိမ်ဒဏ်ပေးတာတြေ၊ ဒုက္ခသည်တေကြို ဖမ်းဆီးတာတေရြပ်ဖိုႛ လက်ရြိ ဥပဒေကို ူပန်လည်ူပြူပင်သင့်တယ်လိုႛ ူပင်သစိံိုင်ငံအေူခစိုက် ိံိုင်ငံတကာလူႛအခြင့်အရေး အဖြဲႚခဵြပ် က မတ်လ ၂၁ရက် ဒီနေႛသောုကာနေႛမြာ ေူပာလိုက်တာပၝ။ မလေးရြားအစိုးရနဲႛ လူႛအခြင့်အရေး ကိင်္စတေနြဲႛပတ်သက်္ဘပီး စ္ဘပီးလုပ်ကိုင် ဆောင်႟ြက် ိံိုင်တာတြေ မရြိသေးတဲ့အူပင် ိံိုင်ငံသားမဟုတ်သူတေရြဲ့ အခြင့်အရေးနဲႛပတ်သက်လိုႛ တိတိ ကဵကဵထုတ်ဖော်ဖိုႛတကယ်လိုအပ်တယ်လိုႛ ဒီလူႛအခြင့်အရေးအဖြဲႚတေရြဲ့ ဒေသဆိုင်ရာ ဒုတိယဥက္ကှူ မင်္စ စင်သီယာဂၝဘရီရာယ် ကဆိုပၝတယ်။

ဒီေူပာဆိုတိုက်တြန်းခဵက်အပေၞ မလေးရြားအစိုးရအနေနဲႛ ခုထိတော့ ဘာမြူပန်လည် ခေဵပတာမရြိသေးပၝဘူး။

ကုလသမဂ္ဂရဲ့ ိံိုင်ငံတကာဒုက္ခသည်ဆိုင်ရာသဘောတူညီမကြို လက်မြတ်မထိုးထားတဲ့ မလေးရြားိံိုင်ငံဟာ တရားမဝင်အလုပ်သမားတြေ၊ဒုက္ခသည်တေကြို ဋ္ဌကိမ်ဒဏ်ပေးိံိုင်သလို ထောင်ဒဏ် ၅ ိံြစ်ထိခဵမြတိံိုင်္ဘပီး နေရပိံိုင်ငူံပန်ပိုႛိံိုင်တယ်လိုႛဆုံးူဖတ်ခြင့်ရြိနေပၝတယ်။

မဵားသောအားူဖင့်တော့ ဒီ တရားမဝင်အလုပ်သမားတြေ၊ ဒုက္ခသည်တေဟြာ ူမန်မာိံိုင်ငံနဲႛ အင်ဒိုနီးရြားိံိုင်ငံတေကြူဖစ်္ဘပီး တခဵိြႚက ဘဂဿလားဒေ့ြရ်၊ အိံ္ဋိယနဲႛ ပၝကင်္စတနိံိုင်ငံတေကြ ူဖစ်ပၝတယ်။

ူမန်မာိံိုင်ငံကနေရောက်ရြိနေတဲ့ အလုပ်သမားတြေ၊ ဒုက္ခသည်တေနြဲႛပတ်သက်္ဘပီး မလေးရြားိံိုင်ငံမြာ ဖြဲႚစည်းလုပ်ကိုင်နေတဲ့ ူမန်မာိံိုင်ငံ အလုပ်သမားအခြင့်အရေး ကာကြယ် စောင့်ရြောက်ရေး ကော်မတီကို ဆက်သြယ်မေးူမန်းုကည့်တော့ အတြင်းရေးမြြး ကိုရဲမင်းထြန်းက အခုလို ရြင်းူပပၝတယ်။

ကိုရဲမင်းထြန်း။ ။ “မလေးရြားမြာ ရြိနေတဲ့ အလုပ်သမား ဥပဒေရယ်၊ နောက် လဝကဥပဒေပေၝ့နော်၊ တကယ်ဆိုရင်တော့ ILOက တောင်းဆိုသလို၊ လူႛအခြင့်အရေး အဖြဲႚအစည်းတေကြ တောင်းဆိုသလိုမဵိြး ူပင်ဆင်ဖိုႛကတော့ တော်တော်လေးကို သင့်န္ဘေပီ၊ ဘာူဖစ်လိုႛလဲဆိုတော့ ဒီကအေူခအနေက တော်တော်ဆိုးတယ်၊ ဒီမြာက တရားမဝင် အလုပ်သမားတေကြို ဖမ်းမိလိုႛရြိရင် စာ႟ြက်စာတမ်းမပၝတဲ့ လူတေကြို ဋ္ဌကိမ်ဒဏ်ပေးတယ်၊ စာ႟ြက်စာတမ်းအတု ကိုင်ထားတဲ့လူတေကြိုလည်း ဋ္ဌကိမ်ဒဏ်ပေးတယ်ဆိုတော့ သူႛဥပဒေက ဘယ်ဟာမြ မလြတ်ဖူး၊ ဘယ်သူမဆို ဋ္ဌကိမ်ဒဏ်ခံစားရမြာပဲ။ နောက်တခုကလည်း ဒီဋ္ဌကိမ်ဒဏ်ကို ပထမအဋ္ဌကိမ် ူပစ်ဒဏ်ကဵခံထား္ဘပီးတဲ့လူက နောက်တဋ္ဌကိမ် ဖမ်းမိခဲ့ရင်လည်း အဲဒီအူပစ်ဒဏ်ရဲ့ ိံြစ်ဆကို ခံစားရမြာ ူဖစ်တယ် ဆိုတော့ နောက် ဒီလ ေ႟ြးကောက်ပြဲ ္ဘပီးတဲ့အခဵိန်က စ္ဘပီးတော့ မလေးရြားအစိုးရက တရားမဝင်အလုပ်သမား ဖမ်းဆီးရေးကို တိုးူမၟင့်္ဘပီးတော့ ူပန်လုပ်နေတယ်။”

ဒုက္ခသည်တေကြို ဖမ်းဆီးတဲ့အခၝမြာရော ဋ္ဌကိမ်ဒဏ်ပေးတာတြေ ရြိပၝသလားလိုႛ ဆက်လက် မေးူမန်းုကည့်တဲ့အခၝ ကိုရဲမင်းထြန်းက အခုလို ေူဖပၝတယ်။ ကိုရဲမင်းထြန်း။ ။ “ဟုတ်ကဲ့၊ အဲဒၝလည်း တခဵိြႚ ခဵင်းအဖြဲႚအစည်းတေမြြာ ရြိပၝတယ်၊ ဒီဒုက္ခသည်အူဖစ်နဲႛ လက်ခံထား္ဘပီးတဲ့သူတြေ၊ စာ႟ြက်စာတမ်း ရြိသော်ူငားလည်း သူတိုႛက UNHCR ႟ုံးကို အေုကာင်းုကားလိုႛ UNHCR ႟ုံးက အဆက်အသြယ် ူပန်မလုပ်ခဲ့လိုႛရြိရင် သူတိုႛ ဋ္ဌကိမ်ဒဏ် အ႟ိုက်ခံရပၝတယ်။”

ဒၝကတော့ မလေးရြားိံိုင်ငံက ူမန်မာိံိုင်ငံအလုပ်သမားအခြင့်အရေးကာကြယ် စောင့်ရြောက်ရေးကော်မတီ အတြင်းရေးမြြး ကိုရဲမင်းထြန်းက RFAကို ရြင်းူပတာပၝ။

မုကာခဏဆိုသလို ကလေးငယ်တေဟြာ သူတိုႛမိဘတေနြဲႛ အဖမ်းခုံကရ္ဘပီး၊ လိုအပ်တဲ့ ကာကြယ်စောင့်ရြာက်မြတေမြရေုကာင်း၊ အာဏာပိုင်တေအြနေနဲႛ ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင်တြေ ကလေးငယ်တေကြို မဖမ်းသင့်ေုကာင်း၊ အစိုးရအနေနဲႛ ဒီလူတေကြိုအ္ဈိံရာယ်ကနေ ကာကြယ်ပေးတာတြေ၊ ဒုက္ခသည်အူဖစ် အသိအမြတ်ူပြိံိုင်တဲ့ ေ႟ြႛေူပာင်းအလုပ်သမား ဆိုင်ရာမူဝၝဒတြေ၊ ဋ္ဌကိမ်ဒဏ်ပယ်ဖဵက်တာတေလြုပ်ဖိုႛလိုအပ်ေုကာင်း ိံိုင်ငံတကာလူႛအခြင့် အရေးအဖြဲႚခဵြပ် ဒေသဆိုင်ရာဒုတိယဥက္ကှူ မင်္စ စင်သီယာဂၝဘရီရာယ် ကေူပာပၝတယ်။

္ဘပီးခဲ့တဲ့ိံြစ်က ဒီ ိံိုင်ငံတကာလူႛအခြင့်အရေးအဖြဲႚခဵြပ်နဲႛ ဒေသတြင်းလူႛအခြင့်အရေး အဖြဲႚတဖြဲႚက အစီရင်ခံစာတစောင်ထုတ်ူပန်ခဲ့ပၝတယ်။

တခဵိြႚအာဏာပိုင်တေကြစုံစမ်းစစ်ဆေးသူတေကြိုတြေႚဖိုႛူငင်းဆန်ခဲ့္ဘပီး အခဵြပ်တြေ၊ ထောင်တေကြို ဝင်ရောက်ဖိုႛလဲခြင့်ူပခြဵက်မရေုကာင်း မင်္စ စင်သီယာဂၝဘရီရာယ် ကေူပာပၝတယ်။

မလေးရြားိံိုင်ငံမြာ တရားဝငိံိုင်ငူံခားသားအလုပ်သမား ၂ သန်းကေဵာ်ရြိတဲ့အူပင် တရားမဝင်အလုပ်သမား ၅ သိန်းကနေ ၇ သိန်းထိခန်ႛမြန်းေူခရြိတယ်လိုႛ အစိုးရက ေူပာဆိုပေမဲ့ လူႛအခြင့်အရေးအဖြဲႚတေကြ တရားဝင်လက်မြတ် မရြိတဲ့အလုပ်သမား ၅ သန်းရြိတယ်လိုႛ ဆိုပၝတယ်။