ကုလ လူႛအခြင့်အရေး အထူးကိုယ်စားလြယ် အစီရင်ခံစာတင်တော့မည်
2007.12.10
္ဘပီးခဲ့တဲ့ စက်တင်ဘာလကူဖစ်ပြားခဲ့တဲ့ ဆ္ဋိံူပပြဲတေကြို စစ်အစိုးရက အင်အားသုံးအုကမ်းဖက်္ဘပီး ခေဵမြန်းိံြိမ်နင်းခဲ့ရာမြာ လူအသေအပေဵာက် အဖမ်းအဆီး အရေအတြက်ကို စုံစမ်းရေးတာဝန်နဲႛ ကုလသမဂ္ဂ လူႛအခြင့်အရေးဆိုင်ရာ အထူးကိုယ်စားလြယ် မင်္စတာ ပေၞလိုဆာဂဵီယို ပင်နဲ႟ိုးဟာ ူမန်မာိံိုင်ငံကို ိံိုဝင်ဘာလ ၁၁ ရက်ကနေ ၁၅ ရက်အထိ လာရောက်စုံစမ်းခဲ့ပၝတယ်။ သူႛရဲ့ တြေႚရြိခဵက်အစီရင်ခံစာကို ဒီဇင်ဘာလ ၁၁ ရက်နေႛမြာ ကုလသမဂ္ဂ လူႛအခြင့်အရေး ကောင်စီကို တင်ူပမြာူဖစ်ပၝတယ်။
အစီရင်ခံစာမြာ ပၝဝင်တာတေနြဲႛပတ်သက်္ဘပီး စိတ်ဝင်စားဖြယ်ရာတေကြို ကောကိုံတ်တင်ူပရရင်- တြေႚဆုံမြ ူပခြဲ့တာတေနြဲႛပတ်သက်္ဘပီး မင်္စတာပင်နဲ႟ိုးဟာ အင်းစိန်ထောင်မြာ မစုစုေိံြး၊ ဦးဂမႝီရတိုႛအပၝအဝင် ထိန်းသိမ်းခံပုဂ္ဂိြလ် ၂ ဦးနဲႛတြေႚဆုံပေးဖိုႛ အာဏာပိုင်တေကြို စာရေးတောင်းဆိုခဲ့ပေမဲ့ (၅)ဦးနဲႛသာတြေႚခြင့်ရခဲ့ပၝတယ်။ အကဵဉ်းကဵနေတာ ၁၈ ိံြစ် ရြ္ဘိပီူဖစ်တဲ့ သတင်းစာဆရာဋ္ဌကီး ဦးဝင်းတင်၊ မစုစုေိံြး၊ ၈၈ မဵိြးဆက် ကေဵာင်းသားခေၝင်းဆောင်တြေူဖစ်တဲ့ ကိုမင်းဇေယဵာ၊ ကိုုကည်သန်း ခေၞ ကိုသန်းတင်၊ အင်အယ်ဒီပၝတီဝင် ဦးမောင်ကံတိုႛငၝးဦးနဲႛ တဦးခဵင်း တြေႚဆုံခြင့်ရခဲ့ပၝတယ်။
မင်္စတာပင်နဲ႟ိုးဟာ သံဃာ့ မဟာနာယကအဖြဲႚဝင် ဆရာတော်တြေ၊ ပဲခူး ုကခတ်ဝိုင်း ဘုန်းတော်ဋ္ဌကီး ကေဵာင်း၊ ေ႟တြိဂုံစေတီတော်ဂေၝပကအဖြဲႚတိုႛနဲႛ တြေႚဆုံခဲ့တဲ့အူပင် နန်းဦးကေဵာင်း၊ ငြေုကာယံကေဵာင်းတိုက်တေကြို သြားရောက်္ဘပီး ူဖစ်ပဵက်ခဲ့တာတေကြို ဆြေးေိံြးခဲ့ပၝတယ်။ ငြေုကာယံကေဵာင်းကနေ နေရာ ေ႟ြႛေူပာင်းခံရတဲ့ သံဃာ၉၂ ပၝးထဲက သံဃာအခဵိြႚနဲႛလည်း တြေႚဆုံခြင့်ရခဲ့တယ်လိုႛ အစီရင်ခံစာမြာ ဖော်ူပပၝတယ်။
ဆ္ဋိံူပပြဲတေကြို ခေဵမြန်းပုံနဲႛပတ်သက်္ဘပီးတင်ူပရာမြာ- စစ်အစိုးရကို အင်အားမသုံးဖိုႛ ိံိုင်ငံတကာ က တောင်းဆိုနေတဲ့ုကားက စက်တင်ဘာလ ၂၆ ရက်ကနေ ၂၉ ရက်အထိ စစ်အစိုးရဟာ စစ်တပ်နဲႛ လုံထိန်းတေအြပၝအဝင် လု္ဘံခံြရေးတပ်ဖြဲႚအင်အားကို တရားလြန်သုံးစြဲခဲ့တာ တြေႚရြိရတယ်လိုႛ ဆိုပၝတယ်။ တကယ့်ကဵည်ဆံတြေ၊ ရာဘာကဵည်ဆံတြေ၊ မဵက်ရည်ယိုဗုံး၊ မီးခိုးဗုံး၊ ဝၝးရင်းတုတ်၊ သစ်သားတုတ်၊ ရာဘာတုတ်နဲႛ လောက်လေးခြတြေ သုံးစြဲခဲ့တာေုကာင့် ဆ္ဋိံူပရာမြာပၝဝင်သူတြေရော၊ ဘေးကရပ်ုကည့်သူတေပြၝ ရဟန်း ၊ယောက်ဵား၊ မိန်းမ၊ ကလေးတေပြၝ သေေုကဒဏ်ရာရခဲ့ုကရတယ်လိုႛ ဖော်ူပထားပၝတယ်။ တခဵိြႚသူတေကြို တမင်ေ႟ြးခဵယ် ႟ိုကိံြက်ခဲ့တာူဖစ်္ဘပီး၊ လက်ေူဖာင့်တပ်သား သုံးစြဲေုကာင်း ေူပာဆိုတာတေရြြိပေမဲ့ အတည်မူပြိံိုင်သေးဘူးလိုႛ ဆိုပၝတယ်။
မင်္စတာပင်နဲ႟ိုးရဲ့ ိံိုဝင်ဘာ ၁ ရက်နေႛ နေႛစြဲနဲႛ စာရေးတောင်းဆိုခဵက်အရ ဆ္ဋိံူပပြဲတြေခေဵမြန်းရာမြာ သေဆုံးသူ ၁၅ ယောက်လိုႛ စစ်အစိုးရက စာရင်းပေးခဲ့ပေမဲ့ နောက်ထပ်ရရြိတဲ့ သက်သေသာဓကတေအြရ သေဆုံးသူ ၁၆ ယောက် ထပ်တိုးလာလိုႛ စစ်အစိုးရကို ထပ်မံမေးူမန်းထားတယ်လိုႛ ဖော်ူပပၝတယ်။ ယုံုကည်ရတဲ့ မဵက်ူမင်သက်သေသတင်းတေအြရ စက်တင်ဘာ ၁၆ နဲႛ ၂၇ ရက်နေႛ ရန်ကုန်မြာ သေဆုံးသု ၃၀ ကေဵာ်ရြ္ဘိပီး အဓိကအားူဖင့် ဆူးလေဘုရားတဝိုက်မြာ ူဖစ်ပၝတယ်။ သံတမန်တေအြဆိုအရ ရန်ကုန်၊ မ္ဈိံလေး၊ စစ်တြေ၊ ူမစ်ဋ္ဌကီးနားနဲႛ မော်လ္ဘမိြင် မြာ ထိန်းသိမ်းထားသူ ၅၀၀ ကေဵာ် ရြိတယ်လိုႛဆိုပၝတယ်။
ဗီဒီယိုမြတ်တမ်းသက်သေအရ ဂဵပန်ဓာတ်ပုံသတင်းထောက် မင်္စတာ ကင်ဂဵီနာဂၝအိ သေဆုံးရတာဟာ မတော်တဆ ကဵည်သင့်ခဲ့တာထက် အနီးကပ်တမင်ခဵိန်႟ြယ်္ဘပီးပစ်ခတ်ခဲ့လိုႛ သေဆုံးရတာက ူဖစိံိုင်စြမ်း ပိုမဵားတယ်လိုႛလည်း အစီရင်ခံစာ မြာပၝရြိပၝတယ်။
မင်္စတာပင်နဲ႟ိုးဟာ ထိန်ပင်သုသာန်ကိုသာ သြားရောက်ခြင့်ရခဲ့္ဘပီး ရေဝေးသုသာန်ကိုတော့ သြားရောက်ခြင့်မရခဲ့ပၝဘူး။
ဆ္ဋိံူပပြဲတေကြို ္ဘဖိခြြဲရာမြာပၝဝင်သူတေနြဲႛပတ်သက်္ဘပီးတော့လည်း - ္ဘငိမ်းခဵမ်းစြာူပသခဲ့ုကတဲ့ ဆ္ဋိံူပပြဲတေကြို မတရားအင်အားသုံးခေဵမြန်းခဲ့ရာမြာ ဋ္ဌကံႛခိုင်ဖြံႚ္ဘဖိြႚရေးအသင်းဝင်တေနြဲႛ စြမ်းအားရြင်တြေ အမဵားအူပား ပၝဝင်ခဲ့တယ်လိုႛ မင်္စတာပင်နဲ႟ိုးက ဆုံးူဖတ်ပၝတယ်။ တရားဝင်ဖြဲႚစည်းထားတာမဟုတ်တဲ့ စြမ်းအားရြင်တေဟြာ ၁၉၉၇ မြာတဋ္ဌကိမ်၊ ၂၀၀၃ ခိုံြစ် ဒီပဲယင်းအရေးအခင်းမြာ တဋ္ဌကိမ်ပၝဝင်ခဲ့တယ်လိုႛ သိရ္ဘပီး အဲဒီအဖြဲႚထဲမြာ မီးသတ်၊ ုကက်ေူခနီ၊ ုကံ့ခိုင်ရေးအသင်းဝင်တေအြူပင် ထောင်ထြက်တေနြဲႛ ရပ်ကြက် လူမိုက်တေပြၝဝင်နေုကတယ်လိုႛ ဖော်ူပပၝရြိပၝတယ်။
အကဵဉ်းထောင်တေထြဲက အေူခအနေတြေ၊ ဖမ်းဆီးထားစဉ် သေဆုံးမြတေစြတဲ့ အခဵက်တေအြပၝအဝင် အစီရင်ခံစာပၝ အခဵက်တခဵြိႚကိုလည်း ဦးကိုကိုအောင် နဲႛ ဦးသစ်ဆင်းတိုႛက တင်ူပထားပၝတယ်။
ဆကိံြယ်သောသတင်းမဵား
- စက်တဘဿ္ဘာဖိခြြဲမအြတြင်း အစိုးရေူပာတာထက် သေဆုံးသူ ၃ ဆမဵား၊ ပင်နဲရိုး ဖော်ထုတ်္ဘပီ
- သေဆုံးသူ အရေအတြက်ကို စစ်အစိုးရလိမ်ညာနေဆဲူဖစ်ေုကာင်းစြပ်စြဲ
- ကလေးစစ်သားဆက်သုံးနေသည့် စစ်အစိုးရအား လု္ဘံခံြရေးကောင်စီ လက်နက်ပိတ်ပင်သင့်
- ိံိုင်ငံရေးအကဵဉ်းသားမဵား ူပန်လြတ်ရေး ၅၂၀၀ကေဵာ် လက်မြတ်ထိုး
- ူမန်မာ့လူႛအခြင့်အရေးအေူခအနေ ပင်နဲ႟ိုးဆြေးေိံြး
- ကေဵာင်းသူ မအေးူမင့်ူမတ် ူပန်လြတ်
- ကုလအထူးကိုယ်စားလြယ် ပင်နဲ႟ိုး အမေရိကန်တက္ကသိုလ်တြင် ဆြေးေိံြး
- လူႛအခြင့်အရေးလြပ်ရြားမြ အဖြဲႚဝင်တဦး ရန်ကုန်မြာ အဖမ်းခံရ
- ိံိုင်ငံတကာကို ူမန်မာအရေးစောင့်ုကည့်ရန် မင်္စတာ ပင်နဲရိုး သတိပေး
Share your thoughts in English
ဖတ်ရှုသူအများဆုံး သတင်းများ။
RFA
- စစ်ခေါင်းဆောင်ကို ဆဲဆိုမှုနဲ့ ကိုးတန်းကျောင်းသားတစ်ဦး ဖမ်းဆီးခံရ
- မြန်မာစစ်ခေါင်းဆောင်ကို ဖမ်းဝရမ်းထုတ်ရေးကိစ္စ တိကျခိုင်မာဖို့ AI ပြောကြား
- ပြည်ပရောက် NUG အစိုးရအဖွဲ့ဝင်တွေ ပြည်တွင်းပြန်လာဖို့ ယာယီသမ္မတပြော
- စစ်ခေါင်းဆောင်ကို ဖမ်းဝရမ်းထုတ်ဖို့ ICC ရှေ့နေချုပ် တောင်းဆို
- စစ်ခေါင်းဆောင်ကို ဖမ်းဆီးနိုင်ရေး ICCနဲ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မယ်လို့ IIMM ပြော
ဖတ်ရှုသူအများဆုံး သတင်းများ။
သတင်းများ
- မြန်မာစစ်ခေါင်းဆောင်ကို ဖမ်းဝရမ်းထုတ်ရေး မျှမျှတတဆောင်ရွက်ဖို့ တရုတ်ပြော
- စစ်ခေါင်းဆောင်ကို ဖမ်းဆီးနိုင်ရေး အစွမ်းကုန်ကြိုးပမ်းမယ်လို့ NUG နဲ့ မဟာမိတ်တိုင်းရင်းသားအဖွဲ့တွေပြော
- ရခိုင်ပြည်နယ်အရေးမှာ အပြုသဘောဆောင်တဲ့ကဏ္ဍကနေ ပါဝင်ကူညီဖို့ တရုတ်ကတိပြု
- တရုတ်ရဲ့ ကြားဝင်စေ့စပ်မှုကြောင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမယ်လို့ TNLA ပြော
- တရုတ်တပ်ဖွဲ့တွေ ဝင်ရောက်မှုကြောင့် ပြည်တွင်းစစ် ပိုကျယ်ပြန့်လာနိုင်ကြောင်း လေ့လာသူတွေပြော