၁၉၈၈ ူပည်သူႛအရေးတော်ပုံ�(အပိုင်း ၃)


2006.08.02
Book_review_Outrage_Front_1.jpg

လေလိြင်းထဲကစာအုပ်စင်

ူပည်သူႛအရေးတော်ပုံကို RIT ရန်ကုန် စက်မတြက္ကသိုလ် ကေဵာင်းသားတြေ စလိုက်တာလိုႛ ေူပာိံိုင်ပၝတယ်။ ၁၉၈၈ ခိုံြစ် မတ်လ ၁၂ ရက်နေႛက ၁၈ ရက်နေႛအထိ ၇ရက် ူဖစ်ပြားတဲ့ ကေဵာင်းသားလြပ်ရြားမကြ အရေးတော်ပုံ ပေၞပေၝက်လာပုံကို သတင်းစာဆရာ ဘာတီးလ် လင့်တနာ မြတ်တမ်းတင်ထားတဲ့အတိုင်း ၁၉၈၈ ူပည်သူႛအရေးတော်ပုံ အပိုင်း ၃ မြာ တင်ူပလိုက်ပၝတယ်။

စာမေးပဲခြဵိန်နီးလာတဲ့ ၁၉၈၈ မတ်လ ၁၂ ရက်နေႛ စနေနေႛမြာ RIT ကေဵာင်းသား ၃ ယောက်ဟာ ကေဵာင်းဝင်းနဲႛမဵကိံြာခဵင်းဆိုင် အင်းစိန်လမ်းဘေးက စ္ဋိံာဝင်း လက်ဖက်ရည်ဆိုင်မြာ လက်ဖက်ရည်သြားသောက်ပၝတယ်။ သီခဵင်းဖြင့်မနြဲႛ စကားမဵားုက္ဘပီး အရက်မူးနေတဲ့ ရပ်ကြက်လူငယ်တဦးက ကေဵာင်းသားတဦးကို ႟ိုကိံြက်လိုက်လိုႛ ခေၝင်းကဲသြြားပၝတယ်။ အဲဒီတော့ ခေၝင်းကဲသြြားတဲ့ RIT ကေဵာင်းသားကို ဆေးခန်းမြာ ဆေးထည့်္ဘပီး ရဲစခန်းကို တိုင်ုကားပၝတယ်။ ရဲကလည်း အမဖြြင့်္ဘပီး လက်ဖက်ရည်ဆိုင်မြာ မူးရမ်းတဲ့ လူငယ်ကို ဖမ်းဆီးလိုက်ပၝတယ်။ တရားဥပဒေ ကဵင့်သုံးတဲ့ ိံိုင်ငံဆိုရင် ဒီအမဟြာ ရဲဌာနမြာတင် ္ဘပီးမြာပၝ။

ဒၝပေမဲ့ အာဏာရြင်ဋ္ဌကီးစိုးတဲ့ မဆလ ဆိုရြယ်လစ်ခေတ်မြာတော့ အာဏာရြင်ရဲ့ လက်အောက်ခံ အဆြယ်အပြားတေကြို တရားဥပဒေအရအရေးယူဖိုႛ အလြန်ခက်ခဲပၝတယ်။ လက်ရြိ အစိုးရလက်အောက်ခံ ဋ္ဌကံဖံြႚက တရားဥပဒေကို ဂ႟ုမစိုက်သလို မဆလ အဖြဲႚအစည်းတေကြလည်း ဗိုလ်ကဵတတ်ပၝတယ်။ RIT ကေဵာင်းသားကို စ္ဋိံာဝင်း လက်ဖက်ရည်ဆိုင်မြာ ႟ိုက်လိုက်တဲ့လူငယ်ကို ရဲက ဖမ်းဆီးသြားပေမယ့် နောက်တနေႛမြာ လြတ်ပေးလိုက်ပၝတယ်။ ရပ်ကြက်ူပည်သူႛကောင်စီ ဥက္ကှူရဲ့ သားူဖစ်နေတော့ လြတ်ပေးလိုက်တာပေၝ့။

မတ်လ ၁၃ ရက်နေႛမြာ ဒီသတင်းကို RIT ကေဵာင်းသားတြေ ုကားရတော့ ဒေၝသထြက်္ဘပီး ကေဵာင်းသား ၃၀လောက် ူပည်သူႛကောင်စီ႟ုံးကို သြား္ဘပီး ကန်ႛကြက်ဆ္ဋိံူပတယ်။ ကောင်စီဥက္ကှူက ဂ႟ုမစိုက်ပၝဘူး။ ဘယ်သူမြ အရေးမယူတဲ့အတြက် ကေဵာင်းသားက သူတိုႛဖာသာအရေးယူ္ဘပီး ကောင်စီ႟ုံးကို ခဲနဲႛဝိုင်းပေၝက်ုကပၝတယ်။ နောက်တော့ အဆောင်ူပန်လူစု္ဘပီး ူပန်လာတဲ့အခၝမြာ လုံထိန်း ငၝးရာလောက်က သေနတ်တြေ၊ တုတ်တြေ၊ မီးသတ်ကားတေနြဲႛ အသင့်စောင့်နေတာ တြေႚရပၝတယ်။ လုံထိန်းတေကြို ခဲနဲႛပေၝက်တော့ လုံထိန်းက သေနတ်နဲႛ ပစ်ပၝတော့တယ်။

ကေဵာင်းသား သုံး-လေးဆယ်လောက် ဒဏ်ရာရုက္ဘပီး အသက် ၂၃ ိံြစ် အ႟ြယ် မောင်ဖုန်းမော် သေနတ်ဒဏ်ရာနဲႛ ကြယ်လြန်သြားပၝတယ်။ မောင်ဖုန်းမော်ဟာ မဆလပၝတီလက်အောက်ခံ လမ်းစဉ်လူငယ်အဖြဲႚဝင်ူဖစ်္ဘပီး RIT ုကက်ေူခနီ အသင်းခေၝင်းဆောင်လည်း ူဖစ်ပၝတယ်။ ဒဏ်ရာရတဲ့ RIT ကေဵာင်းသားတေကြို ရန်ကုန်ဆေး႟ုံဋ္ဌကီးမြာ တင်ထားပေမယ့် ကုတင်နဲႛတဲ္ဘြပီး လက်ထိတ်ခတ် ထားပၝတယ်။ တခဵိြႚလည်း ဆေး႟ုံမြာပဲ ကြယ်လြန်သြားုကပၝတယ်။

မောင်ဖုန်းမော်ကြယ်လြန်တဲ့ မတ်လ ၁၃ ရက်နေႛညမြာပဲ RIT ကေဵာင်းသားတြေ စုဝေး္ဘပီး တောင်းဆိုခဵက်ကို ရေးသားုကပၝတယ်။ ကေဵာင်းသားသတ်ူဖတ်မကြို အူဖစ်မြန်အတိုင်း ေုကညာဖိုႛ၊ သေဆုံးတဲ့ ဒဏ်ရာရတဲ့ကေဵာင်းသားတေရြဲ့ မိဘကို လေဵာ်ေုကးပေးဖိုႛ၊ တရားခံအစစ်ကို အပစ်ပေးဘိုႛ၊ ကေဵာင်းသားအခြင့်အရေး ကာကြယ်ရေးအဖြဲႚကို ဖြဲႚစည်းဖိုႛ၊ မောင်ဖုန်းမော်ကို ိံိုင်ငံတော်စဵာပနအူဖစ် သတ်မြတ်ပေးဘိုႛ တောင်းဆိုုကပၝတယ်။ ဒုပညာရေးဝန်ဋ္ဌကီး ဒေၝက်တာမောင်ဒီ လာပေမယ့် ူင်္ပံနာမရြင်းိံိုင်ပၝဘူး။

နောက်တနေႛ မတ်လ ၁၄ရက်နေႛမြာ ကေဵာင်းူပန်တက်ုကတော့ ကေဵာင်းဝင်းတခုလုံး အုံႛမြိင်းနေသလို ခံစားုကရပၝတယ်တဲ့။ ဒၝပေမဲ့ တုတ်တြေ၊ ဒိုင်းတေကြိုင်ဆောင်္ဘပီး ကေဵာင်းဝင်းထဲမြာ သြားလာနေတဲ့ လုံထိန်းတေကြို တြေႚတော့ ကေဵာင်းသားတြေ ဒေၝသထြက်ရူပန်ပၝတယ်။ တမင်တကာ ရန်စသလို လုပ်နေတဲ့ လုံထိန်းကို ဝိုင်းဆဲုက္ဘပီး ိံြိမ်နင်းခံရတဲ့ကိင်္စကို ဆက်လက် အရေးယူ တိုက်ပြဲဝင်ုကဖိုႛ ဆုံးူဖတ်ုကပၝတယ်။ အရေးဋ္ဌကီး္ဘပီ သြေးစည်းုကဖိုႛ လက်ရေးစာစောင်ထုတ်ဝ္ဘေပီး ူဖန်ႛဝေုကပၝတယ်။

မဆလအာဏာရြင်အစိုးရကို ကေဵာင်းသားထုတရပ်လုံးက ဆန်ႛကဵင်ုကဖိုႛ RIT ကေဵာင်းသားတေကြ ပထမဆုံး စည်း႟ုံးလြံႛဆော်လိုက်တာပၝပဲ။ ၁၉၈၈ မတ်လ ၁၅ ရက်နေႛမြာ လုံထိန်းနဲႛ စစ်သား ၆၀၀လောက်ဟာ RIT စက်မတြက္ကသိုလ်ကို ဝင်စီး္ဘပီး ကေဵာင်းသားတေကြို ႟ိုကိံြက်ဖမ်းဆီးပၝတယ်။ ဒီတခၝတော့ သေနတ်နဲႛမပစ်ဘဲ တုတ်နဲႛ႟ိုက်္ဘပီး ကေဵာင်းသား သုံး-လေးရာလောက်ကို ဖမ်းသြားပၝတယ်။ RIT မြာဆူပူတဲ့အေုကာင်း အဲဒီညမြာပဲ ူမန်မာ့အသံက ေုကညာပၝတယ်။ ဒၝပေမဲ့ ႟ိုကိံြက် ဖမ်းဆီးတဲ့အေုကာင်းကိုတော့ မဖော်ူပပၝဘူး။ ရဲနဲႛစစ်သားက ကေဵာင်းသားတေနြဲႛ တြေႚဆုံဆြေးေိံြး္ဘပီး အေူခအနေကို ထိန်းသိမ်းလိုက်ေုကာင်း၊ ဆူပူတဲ့ ကေဵာင်းသားတေကြို အရေးယူသြားမြာူဖစ်ေုကာင်း သတင်းေုကညာပၝတယ်။

ဒၝပေမဲ့ မုကာခဏ လိမ်တတ်တဲ့ အစိုးရသတင်းဌာနကို တိုင်းသူူပည်သားတေကြ မယုံတော့ပၝဘူး။ RIT ကေဵာင်းဝင်းထဲက လူသတ်ပြဲ၊ ႟ိုက်ပြဲနဲႛ လူဖမ်းပြဲအေုကာင်း ရန်ကုန်တ္ဘမိြႚလုံး သိနေပၝ္ဘပီ။ မတ်လ ၁၆ နေႛမြာ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် ကေဵာင်းသားတေကြ RIT ကေဵာင်းသားတေကြို ထောက်ခံေုကာင်း ဘဲြႛိံြင်းသဘင် ခန်းမရြေႚမြာ မိန်ႛခြန်းေူပာုကပၝတယ်။ ဗိုလ်နေဝင်းခေၝင်းဆောင်တဲ့ ဖက်ဆစ် အစိုးရကို ူဖြတ်ခဵ္ဘပီး ဒီမိုကရေစီစနစ်ကို တောင်းဆိုပၝတယ်။ လမ်းစဉ်လူငယ်တြေ လမ်းစဉ်ပၝတီကို ဆန်ႛကဵင်လာပၝ္ဘပီ။

ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် ကေဵာင်းသူကေဵာင်းသားတြေ RIT ကိုခဵီတက်ဖိုႛ ထြက်ခြာုကတဲ့အခၝ ူပည်လမ်း တံတားူဖအြနားမြာ သံဆူးဋ္ဌကိြးနဲႛလမ်းပိတ်္ဘပီး အသင့်စောင့်နေတဲ့ စစ်သားနဲႛလုံထိန်းတေကြို တြေႚရပၝတယ်။ အခဵက်ပေးလိုက်တာနဲႛ လုံထိန်းတေကြ ကေဵာင်းသားအုပ်ဋ္ဌကီးကို ဝင်႟ိုက်ပၝတော့တယ်။ အထူးသူဖင့် ကေဵာင်းသူတေကြို မဲ႟ိုက်္ဘပီး လက်ဝတ်လက်စားတေကြို လုယူုကပၝတယ်။ အင်းယားကန်ထဲ ဆင်းေူပးတဲ့ ကေဵာင်းသားတေကြို နောက်ကလိုက်္ဘပီး ရေိံြစ်သတ်တာမဵြိးလည်း လုပ်ပၝတယ်။ တံတားူဖလြူသတ်ပဲမြြာ ကေဵာင်းသားတရာကေဵာ် သေဆုံးဖြယ်ရြ္ဘိပီး မုဒိမ်းကဵင့်ခံရတဲ့ ကေဵာင်းသူတေလြည်း ရြိပၝတယ်။

မတ်လ ၁၇ ရက်နေႛမြာ မောင်ဖုန်းမော်ကိင်္စကို စုံစမ်းရေးကော်မရြင်ဖြဲႚ္ဘပီး စစ်ဆေးမယ်လိုႛ မဆလအစိုးရက ေုကညာပေမယ့် တံတားူဖလြူသတ်ပဲြ အေုကာင်း တလုံးမမြေူပာပၝဘူး။ ကေဵာင်းသားကလည်း နောက်ဆုတ်ဖိုႛ စိတ်မကူးတော့ပၝဘူး။ ဘဲြႚိံြင်းသဘင်ခန်းမရေ�မြြာ ကေဵာင်းသားသမဂ္ဂ ဖဲြႚစည်းေုကာင်း ေုကည္ဘာပီး ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်ကို မဆလအစိုးရ ဆန်ႛကဵင်ရေးနယ်ေူမ လုပ်လိုက်ပၝတယ်။ နေႛလည် ၂ နာရီလောက်မြာ လုံထိန်းနဲႛ စစ်သားိံြစ်ထောင်လောက်က မဵက်ရည်ယိုဗုံးတြေ ပစ်ဖောက်္ဘပီး တက္ကသိုလ်နယ်ေူမကို ဝင်စီးပၝတယ်။ ဖမ်းဆီး ခေၞဆောင်ခံရသူတေထြဲမြာ ကားပေၞမြာမြန်း္ဘပီး သေဆုံးုကသူတေရြြိပၝတယ်။

ဒီအခဵိန်မြာ မိဘူပည်သူတေကြ ကေဵာင်းသားလြပ်ရြားမကြို ထောက်ခံလာပၝ္ဘပီ။ မတ်လ ၁၈ ရက်နေႛအထိ ကေဵာင်းသားသမဂ္ဂ တောင်းဆိုခဵက်ကို မဆလ အစိုးရက မတုံႛူပန်တဲ့အတြက် ရန်ကုန်္ဘမိြႚလယ်အထိ ခဵီတက်ဆ္ဋိံူပပၝတယ်။ ထြက်ခၝစက လူသုံးရာလောက်ရြိပေမယ့် ဆူးလေဘုရားရောက်တော့ တသောင်းကေဵာ် နေပၝ္ဘပီ။ တ္ဘမိြႚလုံး ဆူပူဆ္ဋိံူပ္ဘပီမိုႛ လုံထိန်းတေလြည်း မိံိုင်မနင်း ူဖစ်သြားပၝတယ်။ ညပိုင်းရောက်တော့မြ ဆူပူတာတြေ ္ဘငိမ်သက်သြားပၝတော့တယ်။

မှတ်ချက်ပေးပို့ရန်

မှတ်ချက်များကို အောက်ပါ ပုံစံတွင် ရေးသားနိုင်ပါသည်။ RFA ၏ အသုံးပြုခြင်းဆိုင်ရာ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများနှင့် အညီ လိုအပ်လျှင် တည်းဖြတ်ပြီး ဖော်ပြပါမည်။ မှတ်ချက်များကို ရေးပြီးပြီးချင်း ချက်ခြင်း မြင်ရမှာ မဟုတ်ပါ။ တင်ပြထားသော မှတ်ချက်ပါ အကြောင်းအရာများ အတွက် RFA မှာ တာဝန်မရှိပါ။ ကျေးဇူးပြု၍ တခြား မှတ်ချက်ရေးသူများ၏ အမြင်ကို လေးစားပြီး အကြောင်းအရာကိုသာ အဓိကထား ရေးသားစေလိုပါသည်။